Waarom dit artikel?

Het is bekend dat het vasthouden van gewichtsverlies op de lange termijn lastig is. Zo komen mensen vaak weer aan in gewicht na een periode van leefstijlaanpassingen en gewichtsverlies (zie ook dit artikel over het jojo-effect).

De laatste tijd is er veel nieuws over nieuwe medicijnen die kunnen helpen om af te vallen. Een groep onderzoekers deed kort geleden een groot onderzoek naar een van deze middelen. In dit artikel lees je een samenvatting van dit onderzoek naar het behouden van het gewichtsverlies ná het gebruik van het medicijn semaglutide. Het onderzoek is beschreven in het wetenschappelijke blad JAMA. Het hele artikel kan hier gevonden worden.

De vraag van het artikel

Wat is het effect van 2,4 mg semaglutide op het behoud van gewichtsverlies bij volwassenen met overgewicht of obesitas?
Semaglutide is een van de medicijnen die de laatste tijd veel in het nieuws is. Oorspronkelijk is dit medicijn ontwikkeld voor mensen met suikerziekte (diabetes mellitus type 2). Het valt onder de GLP-1 receptor agonisten. Deze medicijnen zorgen voor een vol gevoel. Mensen met suikerziekte die dit medicijn gebruiken vallen vaak (veel) af, naast dat het hun bloedsuikerspiegel verbetert.

Studieopzet

De onderzoekers deden een groot onderzoek waaraan 803 deelnemers in 10 verschillende landen meededen. Mensen met een BMI van 30 of hoger mochten meedoen aan de studie. Ook mensen met een BMI van 27 of hoger mochten meedoen als zij daarnaast een gezondheidsprobleem gerelateerd aan het gewicht hadden, zoals een hoge bloeddruk of hart- en vaatziekten.

De onderzoeksvraag was: wat is het effect op lichaamsgewicht van doorgaan met semaglutide ten opzichte van stoppen met het middel ná een behandeling van 20 weken?

In deze studie kregen de deelnemers een 4 keer hogere dosering semaglutide dan normaal gegeven wordt aan mensen met suikerziekte. Om te wennen aan deze hoge dosering werd er eerst gestart met een lage dosering en werd het middel geleidelijk opgebouwd. Alle deelnemers die de hoge dosering van het medicijn verdroegen zonder te veel bijwerkingen werden na 20 weken willekeurig ingedeeld in twee groepen. Groep 1 ging nog 48 weken langer door met de hoge dosering semaglutide en groep 2 kreeg deze 48 weken een placebomiddel. Beide groepen kregen dezelfde leefstijladviezen en begeleiding, tijdens de 68 weken die de studie in totaal duurde.

Resultaten van de studie

De gemiddelde leeftijd van de deelnemers was 46 jaar en het gemiddelde gewicht bij de start van de studie was 107,2 kg. In de eerste 20 weken, waarin iedereen het medicijn gebruikte, raakten de deelnemers gemiddeld 10,6% van hun startgewicht kwijt.

Groep 1, die in totaal 20 + 48 weken de hoge dosering semaglutide kreeg, had aan het eind van het onderzoek gemiddeld nog 7,9% gewichtsverlies ten opzichte van het gewicht na de eerste 20 weken.
Groep 2, die 20 weken semaglutide en 48 weken placebo kreeg, kwam weer 6,9% in gewicht aan na het stoppen van semaglutide.

Er werden ook bijwerkingen gemeld tijdens deze studie. Een bekende bijwerking van semaglutide is misselijkheid. Tijdens de eerste 20 weken had ongeveer 4 op de 5 van de studiedeelnemers last van bijwerkingen. Tijdens het tweede deel van de studie meldde de groep mensen die doorging met semaglutide (groep 1) net iets meer bijwerkingen dan de mensen die placebo kregen (groep 2), namelijk 81% ten opzichte van 75%.

Conclusie

De conclusie van de onderzoekers is dat mensen met obesitas makkelijker het behaalde gewichtsverlies behouden mét semaglutide dan zonder. Een ander belangrijke uitkomst van dit onderzoek is dat mensen die stoppen met het gebruik van dit medicijn weer aankomen in gewicht, ook als ze een leefstijlbegeleiding volgen. Kortdurend gebruik van semaglutide om gewicht te verliezen lijkt op de lange termijn dus minder zinvol.

Dit artikel is geschreven op 30 april 2023